Burak czerwony – sprawdź jak wyjątkowe są jego właściwości prozdrowotne !

Burak posiada szczególne znaczenie dietetyczne, jest źródłem witamin i wielu pierwiastków mineralnych oraz innych składników biologicznie aktywnych, które działając synergicznie niezwykle korzystnie oddziaływają na organizm człowieka, dając wyjątkowe efekty prozdrowotne. Czerwono-fioletową barwę nadają im betacyjany, których głównym składnikiem jest betaniana - aminokwas o działaniu prozdrowotnym. Związki te pełnią ważną rolę w profilaktyce nowotworowej.

Burak ćwikłowy (czerwony - Beta vulgaris L. subsp. vulgaris) był ceniony już w starożytności za jego lecznicze i odżywcze właściwości. W Polsce znany jest od połowy XV wieku i należy do najpopularniejszych warzyw powszechnie uprawianych i konsumowanych. Wszystkie znane odmiany buraka pochodzą od buraka dzikiego, który rośnie do dzisiaj na Bliskim Wschodzie, między wybrzeżami Morza Śródziemnego i Czarnego, w okolicach Morza Kaspijskiego i w Indiach.

Obraz posta CC0 Public Domain

Burak posiada szczególne znaczenie dietetyczne, jest źródłem witamin i wielu pierwiastków mineralnych oraz innych składników biologicznie aktywnych, które działając synergicznie niezwykle korzystnie oddziaływają na organizm człowieka, dając wyjątkowe efekty prozdrowotne. Czerwono-fioletową barwę nadają im betacyjany, których głównym składnikiem jest betanina - aminokwas o działaniu prozdrowotnym. Związki te pełnią ważną rolę w profilaktyce nowotworowej. 

Najlepsze właściwości lecznicze ma surowy burak, w tym świeżo wyciskany sok z buraka niepasteryzowany, gdyż w takiej formie zachowuje swoje właściwości prozdrowotne w najwyższym stopniu.

Zawarta w buraku betanina odgrywa istotną rolę w redukcji rodników. Może zatrzymać łańcuch reakcji rodnikowych, które uszkadzają DNA. Dzięki redukcji rodników nadtlenkowych i alkoksylowych ochrania lipidy, nie dopuszczając do powstania produktów peroksydacji lipidów (to biologiczny proces utleniania lipidów), które często wykazują właściwości rakotwórcze. Zawdzięcza to zawartości silnych antocyjanów, przeciwutleniaczy i czerwonych pigmentów, których buraki zawierają największe ilości. 

Badania przeprowadzone przez olsztyńskich naukowców z Polskiej Akademii Nauk wykazują, że betacyjany charakteryzują się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi, które wynikają ze struktury ich cząsteczki. Dlatego w dużej mierze dzięki tym związkom burak ćwikłowy znajduje się wśród dziesięciu warzyw charakteryzujących się najsilniejszym działaniem przeciwutleniającym (antyoksydacyjnym). W głównej mierze przeciwutleniacze to naturalne substancje roślinne, które wspierają naturalne mechanizmy obronne komórek człowieka.

Betanina wraz z zawartym w burakach kwasem foliowym obniża poziom homocysteiny –  to aminokwas, którego zbyt wysoki poziom  prowadzi do zmian miażdżycowych, chorób serca, udarów mózgu i zmian zakrzepowych.

Burak zmniejsza napięcie nerwowe, leczy nerwice, depresje, zaburzenia snu, poprawi ogólne samopoczucie, wzmaga koncentrację i pamięć. To wszystko za sprawą wstępującej w burakach betaniny - to taka sama substancja, którą stosuje się w niektórych formach leczenia depresji. Tryptofanu, który „relaksuje umysł” i daje poczucie zadowolenia. Kwasu foliowego działającego kojąco i uspokajająco, a także litu, który nasila działanie magnezu i w wyniku czego wytwarza się serotonina. O niezwykłych właściwościach litu przeczytasz tutaj.

Burak jest także bogaty w azotany, które organizm stosuje do kontroli ciśnienia. Azotany w organizmie ludzkim przekształcają się w tlenek azotu, powodując rozluźnienie i rozszerzanie naczyń krwionośnych. Azotany rozszerzając naczynia krwionośne i poprawiają przepływ tlenu i krwi przez tkanki, dzięki temu są skuteczne do walki z nadciśnieniem, a także zapobiegają oraz leczą schorzenia układu krążenia oraz serca. Wysoko azotanowa dieta zwiększa także przepływ tlenu i krwi w mózgu, co zapobiega demencji funkcji poznawczych.

Burak to źródło niewielu kalorii – tylko 38 kcal w 100 g produktu. Jest za to zasobny w witaminy i sporą ilość pierwiastków mineralnych. 

Korzeń buraka zawiera witaminę C odpowiedzialną za odporność. Witaminę A i witaminy z grupy B, które dbają o wzrok oraz pomagają zachować młody wygląd i poprawiają kondycję skóry, włosów i paznokci. W buraku występuje znaczna ilość kwasu foliowego (B9), który min. reguluje rozwój i funkcjonowanie komórek oraz wpływa na prawidłową pracę układów w organizmie. 

[next]

Burak zawiera dużą ilość makro- i mikroelementów takich jak wapń, magnez, fosfor, miedź, chlor, fluor, cynk, sód, potas, bor, żelazo, molibden, mangan, kobalt lit, rubid i cez. Dzięki dużej zawartości składników mineralnych burak posiada silne właściwości alkalizujące (zasadotwórcze), przywraca organizmowi odczyn zasadowy, przywraca równowagę kwasowo-zasadową organizmu, która jest warunkiem zdrowia. Przyspiesza usuwanie z organizmu szkodliwych metabolitów (toksyn), gdyż wspomaga pracę wątroby. Burak to także bardzo skuteczny sposób na oczyszczenie wątroby, jelita i nerek. Oczyszcza także krew i pomaga w wydalaniu kwasu moczowego z organizmu. Osoby, które spożywają nadmiar pokarmów zakwaszających takich jak mięso, ciasta, białe pieczywo itd. powinny często korzystać z dobrodziejstwa buraków, aby doprowadzać w organizmie do równowagi kwasowo-zasadowej.

Burak jest nieoceniony przy niedokrwistości, ma cenne składniki, które poprawiają jakość czerwonych ciałek krwi. Kluczowym pierwiastkiem jest tutaj żelazo, które jest niezbędne w transporcie tlenu do wszystkich komórek ciała oraz kobalt, który bierze udział w procesach tworzenia czerwonych krwinek.

Burak dzięki dużej zawartości błonnika, ma działanie lecznicze w otyłości, przyśpiesza przemianę materii, redukuje tkankę tłuszczową. Za sprawą substancji pektynowych, ułatwia trawienie, poprawia pracę jelit, hamuje procesy gnilne w jelitach, działa na nie oczyszczająco, co powoduje jednocześnie zwiększenie efektywności wchłaniania substancji odżywczych. 

Burak wykazuje dobroczynny wpływ w przypadku zapalenia żołądka, wrzodów żołądka oraz hemoroidów (żylaki odbytu). Posiada też działanie przeciwkaszlowe, grzybobójcze, wzmacniające system immunologiczny, zwalcza objawy przeziębienia i grypy, poprawia kondycję włosów i paznokci. 

Z buraka czerwonego (betaniny) wytwarza się naturalny barwnik spożywczy, który oznaczany jest symbolem E-162 i jest używany do barwienia napojów, kremów, galaretek. 

Najlepsze właściwości lecznicze mają surowe buraki, w tym świeżo wyciskany sok z buraka, niepasteryzowany, lub stabilizowany kwasem l-askorbinowym, gdyż w takiej formie zachowuje swoje właściwości prozdrowotne w najwyższym stopniu. Sok z buraka najlepiej przed spożyciem rozcieńczyć ciepłą wodą, ponieważ jego silne właściwości alkalizujące (zasadotwórcze) mogą powodować nudności. Buraki też oprócz ćwikły i barszczu  można podawać w surówkach, sałatkach, zupach, a także jako smaczny dodatek do mięsa. 

Warto też wiedzieć, że buraków w większej ilości nie zaleca się w chorym na cukrzycę, ponieważ zawierają sporą ilość cukru i może dojść do szybkiego podniesienia poziomu cukru we krwi. Natomiast osoby z niskim ciśnieniem mogą pić sok z buraków wieczorem przed snem, ponieważ obniżenie ciśnienia może doprowadzić do nadmiernej senności.

Napiszcie w jakiej formie lubicie buraki najbardziej i jak często stanowi element waszej diety ? 

Pozdrawiam jak zawsze serdecznie :)

Eluszka

Źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Burak_zwyczajny 

http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,407533,naukowcy-badaja-wlasciwosci-prozdrowotne-burakow-cwiklowych.html 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Burak_%C4%87wik%C5%82owy 

http://surojadek.com/sok-z-burakow-jak-obnizyc-cisnienie-krwi/ 

http://zdrowe-zywienie.wieszjak.polki.pl/produkty/317231,Sok-z-czerwonych-burakow-dlaczego-warto-go-pic.html 

http://vrota.pl/2014/11/czerwone-buraki-ich-uzdrawiajaca-moc-poczujesz-natychmiast/ 

http://www.ptfarm.pl/pub/File/bromatologia_2010/1_2010/br%201,2010%20s.%20009-014.pdf 

http://www.cbimo.zut.edu.pl/download/dydaktyka/chemia_zywnosci_tz_iii/cwiczenia_laboratoryjne/Barwniki%20rolinne%20-%20w.%202.%20Ch.%20ywn.pdf